Ððþ$ÆæÿÐèþ° Ðóþ$ÍÑ$ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$

X™é AÆæÿÐèþÐèþ$$§æþ¯Œþ

MæüÆ>²rMæüÌZ° MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$ Cç³µsìýMìü §é§éç³# Æðÿ…yæþ$ §æþÔé»êªË$V> ^éÐèþ# º™èþ$Mæü$Ë Ðèþ$«§æþÅ Mör$tÑ$sêtyæþ$™èþ$¯é²Æÿ$$. D Væü¯èþ$˯èþ$ Ðèþ$*íÜÐóþçÜ¢$¯èþ²r$t Mìü…§æþsìý ¯ðþËÌZ GrtMóüËMæü$ A«¨M>Ææÿ ç³NÆæÿÓMæü…V> {ç³Mæüsìý…^éÆæÿ$. Ððþ…r¯óþ M>ÇÃMæü$ËÌZ °Ææÿçܯèþ ¿êÐèþ…ò³Ë$ϼMìü…¨. ºçßý$Ôé D Væü¯èþ$Ë ÑçÙÄæý$…ÌZ C§óþ ™èþ$¨ °Ææÿçܯèþ M>Ðèþ^èþ$a. §é§éç³# ¯éË$Væü$ ™èþÆ>Ë$V> D Væü¯èþ$Ëò³O¯óþ B«§éÆæÿç³yìþ CMæüPyóþ °ÐèþíÜçÜ¢$¯èþ² M>ÇÃMæü$Ë$ C糚yæþ$ ¨Mæü$P™ø^èþ° íܦ†ÌZ Ðèþ#¯é²Ææÿ$.

{ç³ç³…^èþ…ÌZ¯óþ A†ÌZ™ñþO¯èþ D Væü¯èþ$ÌZÏ C…M> Mö…™èþ º…V>Ææÿ… Ñ$WÍ E…§æþ° ÐéÆæÿ$ ^ðþº$™èþ$¯é²Ææÿ$. Væü¯èþ$ÌZÏ ç³NÇ¢V> A¯óþÓçÙ¯èþ fÆæÿç³° ¿êV>Ë$ Mö°² Ñ$WÍ Ðèþ#¯é²Äæý$±, A««¨M>Ææÿ$Ë$ Ðèþ$ÇMö…™èþ ™èþÐèþÓM>Ë$ ÝëWõÜ¢ º…V>Ææÿ$ Q°f… ËÀ…^èþMæü´ù§æþ° ÐéÆæÿ…r$¯é²Ææÿ$. HÐðþ$O¯èþç³µsìýMîü Mö¯èþFí³Ç™ø E¯èþ² ™èþÐèþ$ BÔèý˯èþ$ °Ë»ñýrtyé°Mìü H§øJMæüsìý ^óþÄæý*Ë° ÐéÆæÿ$ MøÆæÿ$™èþ$¯é²Ææÿ$.

G…§æþ$Mæü…sôý Væü¯èþ$Ë$ Ðèþ$*õÜõÜ¢ ÐéÆæÿ$ iÐèþ¯é«§éÆæÿ… MøÌZµ™éÆæÿ$. ¯éË$Væü$ ™èþÆ>Ë$V> D Væü¯èþ$˯óþ ¯èþÐèþ$$ÃMæü$° iÑçÜ¢$¯èþ² M>ÇÃMæü$Ë Mæü$r$…»êË$ C糚yæþ$ GMæüPyæþMæü$ ™èþÆæÿÍ´ùVæüËÐèþ#?

Ðèþ$¯èþ §óþÔé°Mìü {¼sìý‹Ù ÐéÆæÿ$ Æ>Mæü ç³NÆæÿÓÐóþ$ MøÌêÆŠÿ {´ë…™èþ…ÌZ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$ E…yóþÑ A¯èþ² çÜ™èþÅ… ^éÌêÐèþ$…¨Mìü ™ñþÍÄæý$Mæü´ùÐèþ^èþ$a. {MîüçÜ¢$ ÔèýMæü… 77 çÜ…Ðèþ™èþÞÆæÿ…ÌZ D {´ë…™èþ…ÌZ ç³ÆæÿÅsìý…_¯èþ ÆøÐèþ$¯Œþ ^èþÇ{™èþM>Ææÿ$yæþ$ í³Ï± CMæüPyæ ÑÝë¢Ææÿ…V> Ððþ…yìþ, º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$ Ðèþ#¯èþ²r$t Æ>ÔéÆæÿ$. Væü™èþ Ôèý™éºª… AÆÿ$$§æþÐèþ §æþÔèýMæü…ÌZ ™é™éPÍMæü…V> »ñý…Væü$âæý*Ææÿ$ÌZ E…r$¯èþ² IÇ‹Ù òÜO°Mæü$yæþ$ ÌêÐðþÎÏ D Væü¯èþ$Ë Væü$Ç…_ ѯé²yæþ$. A™èþyæþ$ A糚yóþ ¯èþ*ÅhÌê…yŠþÌZ "Ðèþ*ÐøÈ' Äæý$$§æþ®…ÌZ ´ëÌŸY° »ñý…Væü$âæý*Ææÿ$ Mæü…sZ¯ðþÃ…sŒýÌZ ÐðþO§æþÅ_Mìü™èþÞ ™èþÆ>Ó™èþ Ñ{Ôé…† ¡çÜ$Mæü$…r$¯é²yæþ$.

MøÌêÆŠÿÌZ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë Væü$Ç…_ ѯèþV>¯óþ Ðésìý° Væü$Ç…_ ç³ÇÔZ«¨…^éË° °ÔèýaÆÿ$$…^èþ$Mæü$° MøÌêÆŠÿ ^óþÆæÿ$Mæü$¯é²yæþ$. AMæüPyæþ çÜ$Ðèþ*Ææÿ$ 250 Ayæþ$Væü$Ë ÌZ™èþ$ VæüË Rêä Væü¯èþ$Ë$ Mæü°í³…^éÆÿ$$. Væü¯èþ$Ë$ ™èþÐóþÓç³ÇMæüÆ>Ë$ Mæü*yé Mö°² Mæü°í³…^éÆÿ$$. Væü¯èþ$ËÌZ Vøyæþ˯èþ$ Ðóþyìþ^óþÄæý$yé°Mìü ç³°ÐéÆæÿ$ M>Ía¯èþ Ðèþ…rMæüsñýtË AÐèþÔóýÚëË$, Væü$Ææÿ¢$Ë$ Mæü*yé Mæü°í³…^éÆÿ$$. M>± B çÜÐèþ$Äæý$…ÌZ AMæüPyæþ Væü¯èþ$Ë$ ™èþÐóþÓ ç³°ÐéÆæÿ* ÌôýÆæÿ$, º…V>ÆæÿÐèþ$* Ìôý§æþ$.

ºçßý$Ôé A…™èþMæü$ Ðèþ$$…§æþ$ Væü¯èþ$Ë$ ™èþÑÓ¯èþ ÐéÆæÿ$ Aç³µsìýMìü ™èþÐèþ$Mæü$¯èþ² Ýë…Móü†Mæü ç³Çgêq¯èþ… Ðóþ$ÆæÿMæü$ ™èþÑÓ §öÇMìü¯èþ º…V>Ææÿ… ¡çÜ$Mæü$° CMæü D Væü¯èþ$ËÌZ º…V>Ææÿ… Ìôý§æþ° °ÔèýaÆÿ$$…^èþ$Mæü$° ÐðþãÏ´ùÆÿ$$Ðèþ#…sêÆæÿ$.

D Væü¯èþ$ÌZÏ º…V>Ææÿ… MøçÜ… A¯óþÓíÙ…^éË° ÌêÐðþÎÏ °ÔèýaÆÿ$$…^èþ$Mæü$¯é²yæþ$. ©°™ø MøÌêÆŠÿÌZ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… Ðèþ$äÏ Ððþ$$§æþÌñýO…¨. CMæüPyæþ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… MøçÜ… Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ Ðèþ$àÆ>gê ¯èþ$…_ Væü$™é¢«¨M>Æ>°Mìü Îk çßýMæü$PË$ ´÷…¨ MøÌêÆŠÿ çÜÒ$ç³…ÌZ° Væü$rtË Ðèþ§æþª 1875ÌZ ™èþÐèþÓM>Ë$ {´ëÆæÿ…À…^éyæþ$.

M>± ÌêÐð ÎÏ BÕ…_¯èþr$tV> A™èþ°Mìü º…V>Ææÿ… §öÆæÿMæüÌôý§æþ$. Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… Mö¯èþÝëW…^èþyé°Mìü BÄæý$¯èþ Ðèþ§æþª yæþº$¾ Ìôý§æþ$. M>± AMæüPyæþ º…V>Ææÿ… çÜ{Ðèþ$$¨®V> §öÆæÿ$Mæü$™èþ$…§æþ¯èþ² ¯èþÐèþ$ÃMæü… Ðèþ*{™èþ… E…¨. 1877ÌZ A™èþyæþ$ ™èþ¯èþ Îk çßýMæü$P˯èþ$ Mö…§æþÆæÿ$ òÜO°M>«¨M>Ææÿ$ËMæü$ Ñ{MæüÆÿ$$…^éyæþ$. ÐéÆæÿ$ MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓM>°Mìü JMæü {ò³•Ðóþr$ ÍÑ$sñýyŠþ Mæü…ò³±° ¯ðþËMöÌêµÆæÿ$.

B ™èþÆ>Ó™èþ Æðÿ…yóþâæýÏÌZ D Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓM>°Mìü Mæü±çÜ… 11 {ò³•Ðóþr$ Mæü…ò³±Ë$ ÐðþÍÔéÆÿ$$. M>± AÐèþ±² ™èþÓÆæÿÌZ¯óþ Ðèþ$*™èþç³yézÆÿ$$. "Ððþ$OçÜ*ÆŠÿ Ððþ$O¯Œþ Mæü…ò³±' CMæüPyæþ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓM>°Mìü "gꯌþ sôýËÆŠÿ A…yŠþ Mæü…ò³±' çÜËà, çÜçßýM>Æ>˯èþ$ AǦ…_…¨. {¼sîý‹Ù C…f±Ç…VŠü çÜ…çܦ AÆÿ$$¯èþ D gꯌþsôýËÆŠÿ Mæü…ò³± Aç³µsìýMóü B{íœM>ÌZ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü…ÌZ A¯èþ$¿æýÐèþ… çÜ…´ë¨…_…¨. MøÌêÆŠÿÌZ º…V>Ææÿ$ ™èþÐèþÓM>°Mìü C§óþ ™èþ$¨ {ç³Äæý$™èþ²… A¯èþ$Mæü$…r* ÐéÆæÿ$ 1883ËÌZ ç³° {´ëÆæÿ…À…^éÆæÿ$.

ÐéÇ {ç³Äæý$™èþ² çœÍ…_…¨. Væü¯èþ$ÌZÏ º…V>Ææÿ… Mæü°í³…_…¨. A¨ A† ¯é¯èþÅÐðþ$O¯èþ Q°f…. D Q°f…Ë º…V>Ææÿ… ´ëË$ ^éÌê GMæü$PÐèþV> E¯èþ²r$t Mæü¯èþ$Vö¯é²Ææÿ$. CMæü JMóüÝëÇ ¯éË$Væü$ Äæý$…{™éË™ø ™èþÐèþÓMæü… {´ëÆæÿ…«À…^éÆæÿ$. MøÌêÆŠÿ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü…ÌZ Aç³µsìýMìü A¨ E¯èþ²™èþ §æþÔèý. CMæü {糆ÐéÆæÿ* D Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü…ÌZ Ðésê MøçÜ… ç³Ææÿ$Væü$Ë$ ¡ÔéÆæÿ$. D Væü¯èþ$Ë ¯èþ$…_ Ðèþ^óþa Æ>Äæý$Ît ÐèþËÏ Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ {糿æý$™éÓ°Mìü B§éÄæý$… »êV> ËÀ…_…¨.

A…§æþ$ÐèþËÏ {¼sîý‹Ù Mæü…ò³±Ë¯èþ$ ÐèþņÆóÿMæü… ^óþçÜ$MøMæü$…yé Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ {糿æý$™èþÓ… gê{Væü™èþ¢ ç³yìþ…¨. AÆÿ$$™ôþ Mö…§æþÆæÿ$ {糿æý$™éÓ«¨M>Ææÿ$Ë$ Ðèþ*{™èþ… D {¼sîý‹Ù Mæü…ò³±Ë$ º…V>Ææÿ… ™èþÐèþ#ÓMøÐèþyæþ… ç³rÏ çÜ…§óþàË$ ÐèþÅMæü¢… ^óþÔéÆæÿ$. E§éçßýÆæÿ¯èþMæü$ 1893ÌZ Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ {糿æý$™èþÓ BÆæÿ¦Mæü ÔéQ M>ÆæÿŧæþÇØ JMæü òœOË$ÌZ D Ñ«§æþ…V> Æ>ÔéÆæÿ$. "" §óþÔèý ç܅糧æþMæü$ çÜ…º«¨…_¯èþ…™èþ ÐèþÆæÿMæü$ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… ç³Ç{ÔèýÐèþ$¯èþ$ ÐèþÅÐèþÝëÄæý$…, ™èþ¨™èþÆæÿ ç³Ç{ÔèýÐèþ$Ë™ø çÜÐèþ$…V> ç³ÇVæü°…^èþyé°Mìü ÒË$Ìôý§æþ$. D º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… ÐèþËÏ Ðèþ$¯èþ ç܅糧æþ ѧóþÔéËMæü$ ™èþÆæÿÍ´ù™èþ$…¨. B ç܅糧æþ¯èþ$ Ðèþ$äÏ çÜÐèþ$Mæü*Ææÿ$aMøÐèþyæþ… Ý뫧æþÅ…M>§æþ$''.

M>±- {¼sîý‹Ù Mæü…ò³± ÐéÆæÿ$ ™éÐèþ$$ ™èþÑÓ¡íܯèþ º…V>Ææÿ… A…™èþsìý± ™èþÐèþ$ «§óþÔé°Mìü ™èþÆæÿÍ…^èþ$Mæü$´ùÐèþsê°Mìü Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ {糿æý$™èþÓ… A¯èþ$Ðèþ$†õÜ¢ ™éÐèþ$$ A§æþ¯èþ…V> Æ>Äæý$Ît ^ðþÍÏ…^èþVæüËÐèþ$° A…XMæüÇ…^èþyæþ…™ø çÜ…§óþàËMæü$ ™ñþÆæÿç³yìþ…¨. M>± C…M> Mö°² »êÌêÇÚëtË$ G§æþ$ÆæÿÄæý*ÅÆÿ$$. º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$ °Æ>ïèþ$çÙÅÐðþ$O¯èþ, ÐèþÅÐèþÝëÄæý$Äñý*VæüÅ…M>° º…fÆæÿ$ ¿æý*Ðèþ$$ËÌZ E¯é²Æÿ$$.

MøÌêÆŠÿMæü$ JMæü B õ³Ææÿ$ JMæü ç³Ôèý$Ðèþ#Ë M>ç³Ç ÐèþËÏ Ðèþ_a¯èþr$t Aç³µsZÏ JMæü Mæü£æþ¯èþ… {ç³^éÆæÿ…ÌZ E…¨. A™èþyæþ$ ^øâæý Æ>fË M>Ë…ÌZ §óþÔèý¨Ðèþ$ÃÇV> †Ææÿ$Væü$™èþ* MøÌêÆŠÿ {´ë…™é°Mìü Ðèþ_a CMæüPyæþ A† ÑË$ÐðþO¯èþ º…V>Ææÿ$ °„óü´ëË$ E¯èþ²r$t Mæü¯èþ$Vö° AMæüPyóþ ™é¯èþ$ JMæü Æ>fÅ… HÆæÿµÆæÿ^èþ$Mæü$¯é²yæþ$. {MîüçÜ$¢ ÔèýMæü… 19Ðèþ Ôèý™éºª… BQÆæÿ$¯ésìýMìü AMæüPyæþ º…V>Ææÿ$ °„óü´ëË Væü$Ç…_ çÜÐèþ*^éÆæÿ… Ìôý§æþ*, f¯é¿ê Mæü*yé Ìôý§æþ$.

M>± Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓM>°Mìü ò³§æþª çÜ…QÅÌZ M>ÇÃMæü$Ë$ AÐèþçÜÆæÿ…. {¼sîý‹Ù Mæü…ò³±ÐéÆæÿ$ M>ÇÃMæü$ËMæü$ {Væü$çßý Ðèþç܆, ÐðþO§æþÅÝûMæüÆ>ÅË$, A«¨Mæü Ðóþ™èþ¯éË$, ™èþ¨™èþÆæÿ A¯óþMæü ÝûMæüÆ>ÅË$ CÐèþÓ^èþ*íܯèþç³µsìýMîü Ý린Mæü$Ë$ Ðèþ*{™èþ… ™èþÐèþ$ çÜ…{糧éÄæý$Mæü {Ðèþ#™èþ$¢Ë¯èþ$ Ðèþ§æþ$Ë$Mæü$°, {ç³Ðèþ*§æþMæüÆæÿÐðþ$O¯èþ Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… ç³°ÌZMìü Æ>Ìô §æþ$. Mæü¯èþMæü B ç³ÇçÜÆæÿ {´ë…™éËÌZ° °Ææÿ$õ³§æþË$, ÐóþÆóÿ iÐèþ¯é«§éÆæÿ… Ìôý°ÐéÆæÿ$ Væü¯èþ$ÌZÏ M>ÇÃMæü$Ë$V> ç³°^óþÄæý$yé°Mìü íܧæþ®ç³yézÆæÿ$. AÆÿ$$™ôþ ÐéÆæÿ$ JMæü ^ør íܦÆæÿ °ÐéÝë°Mìü AËÐér$ ç³yìþ¯èþ ÐéÆæÿ$ M>§æþ$. JMæü {糧óþÔèý…ÌZ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ »êV> ÌôýÐèþ# A° A¯èþ$Mæü$¯èþ²ç³šyæþ$ Ððþ…r¯óþ Ðèþ$Æø^øsìýMìü ÐèþËçÜ ÐðþâôýÏÐéÆæÿ$.

MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$ Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ çÜ…Ý릯èþ… çÜÇçßý§æþ$ªËÌZ E¯é²Æÿ$$. ´÷Ææÿ$Væü$ü¯óþ E¯èþ² ™èþÑ$âæý {´ë…™éË ¯èþ$…_ M>ÇÃMæü$Ë$ D Væü¯èþ$ÌZÏ ç³°^óþÄæý$yé°Mìü ÐèþËçÜ Ðèþ^éaÆæÿ$. {¼sîý‹Ù ÐéÇMìü C¨ ^éÌê A¯èþ$Mæü*ËÐðþ$O¯èþ ç³Çíܦ†. D ç³Çíܦ†° ÐéÆæÿ$ Ýë««§æþÅÐðþ$O¯èþ…™èþV> ™èþÐèþ$ çÜÓ{ç³Äñý*f¯éËMæü$ Eç³Äñý*W…^èþ$Mæü$¯é²Ææÿ$. Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… A…sôý A¨ JMæü Mö™èþ¢ {Ðèþ#†¢. Ðé°fÅ…, Äæý$$§é®Ë$ ^óþÄæý$yæþ… Ððþ$$§æþÌñýO¯èþ ÐésìýÐèþÌôý M>Mæü Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓM>°Mìü Ýë…Móü†Mæü ¯ðþOç³#¯èþÅ…, Ñgêq¯èþ Ôé{çÜ¢ ç³Çgêq¯èþ… AÐèþçÜÆæÿ….

Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü…ÌZ E…yóþ {ç³Ðèþ*§é˯èþ$ G§æþ$ÆöP¯èþyé°Mìü çÜ…íܧæþ$ªÌñýO¯èþ ÐéÇMìü M>ÐèþËíܯèþ…™èþ yæþº$¾ §öÆæÿ$Mæü$™èþ$…¨. D Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… ÑçÙÄæý$…ÌZ Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ {糿æý$™èþÓ… Mæü*yé Mö…™èþ E™éÞçßý… ^èþ*í³…_…¨. ÐéçÜ¢Ðé°Mìü 20Ðèþ Ôèý™éºª… ™öÍ ÆøkÌZÏ °ÇÃ…_¯èþ ÕÐèþçÜÐèþ$${§æþ… fËѧæþ$Å™Œþ Móü…{§æþ… {糫§é¯èþ Ë„æüüÅ… MøÌêÆŠÿ Væü¯èþ$ËMæü$ ѧæþ$Å^èþeMìü¢ çÜÆæÿçœÆ> ^óþÄæý$yæþÐóþ$.

19Ðèþ Ôèý™éºª… BQÆæÿ$ ¯ésìýMìü MøÌêÆŠÿ Væü¯èþ$Ë Ðèþ§æþª çÜ$ÑÔéËÐðþ$O¯èþ ¿æýÐèþ¯éË$, MæüÏ»ŒýË$, ÐéÅÄæý*Ðèþ$ÔéËË$ ™èþ¨™èþÆæÿ çßý…Væü$Ë™ø {¼sîý‹Ù ÐéÇMìü JMæü ¯èþ*™èþ¯èþ ç³rt¯èþ… ÐðþËíÜ…¨. " Mæü*ÎÌñýO¯ŒþÌZ' °ÐèþíÜ…^óþ Ý린Mæü M>ÇÃMæü$Ë$ Væü¯èþ$ÌZϯèþ*, D ¯èþ*™èþ¯èþ {¼sîý‹Ù ÐéÇ ç³rt¯èþ…ÌZ Mæü*yé ç³°^óþõÜÐéÆæÿ$.

1928 ¯ésìý JMæü BÆøVæüÅ ÔéQ °Ðóþ¨Mæü {ç³M>Ææÿ… MøÌêÆŠÿ Væü¯èþ$Ë Mæü…ò³± °ÇÃ…_¯èþ Mæü*ÎÌñýO¯ŒþËÌZ Æðÿ…yæþ$Væü§æþ$Ë CâæýÏ$ E…yóþÑ. JMöPMæüP C…sìýÌZ ¯éË$Væü$ ¯èþ$…_ 14 ÐèþÆæÿMæü$ Mæü$r$…»êË$ °ÐèþíÜ…^óþÑ. Mæü*ÎË$ ¿æý*VæüÆæÿÂ…ÌZ° Væü¯èþ$ÌZϯèþ*, Ý÷Ææÿ…V>ÌZϯèþ* MóüÐèþË… Ððþ§æþ$Ææÿ$º$rt˯óþ sZï³Ë$V> «§æþÇ…_ MìüÆøíܯŒþ ©´ëË™ø ç³°^óþõÜÐéÆæÿ$. Væü¯èþ$ÌZÏ EÚù~{Væü™èþ JMöPMæüPÝëÇ 67 yìþ{XË òÜÍÛÄæý$‹Ü ÐèþÆæÿMæü$ E…sôý¨. ÐéçÜ¢Ðé°Mìü Væü¯èþ$ÌZÏ ç³° ¯èþÆæÿMæü{´ëÄæý$…V> E…yóþ¨.

1901 ¯ésìýMìü Væü¯èþ$ÌZÏ º…V>Ææÿ$ E™èþµ†¢ ™éÆæÿÝë¦Æÿ$$Mìü ^óþÇ…¨. 1901 ¯èþ$…_ 1910 ÐèþÆæÿMæü$ Ðóþ$Ë$ÆæÿMæü… Q°f…ÌZ º…V>Ææÿ… r¯èþ$²Mìü çÜ$Ðèþ*Ææÿ$ 30 {V>Ðèþ$$Ë$ Ðè ÆæÿMæü$ E…yóþ¨. Mö°² çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>ËËÌZ r¯èþ$²Mæü$ 40 {V>Ðèþ$$Ë$ Mæü*yé E…yóþ¨. B 糨 çÜ…Ðèþ™èþÞÆ>ËÌZ çÜ$Ðèþ*Ææÿ$ Ë„> yðþ¿ñýOüÂÐóþË MóüiË º…V>Ææÿ… E™èþµ†¢ ^óþÔéÆæÿ$. 20 Ôèý™éºª… Æðÿ…yæþÐèþ §æþÔèýMæü…ÌZ §óþÔèý…ÌZ Væü¯èþ$Ë ç³Ç{ÔèýÐèþ$ E^èþaÝë¦Æÿ$$Mìü ^óþÆæÿ$Mæü$…¨. MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë$ 30^èþ§æþÆæ ç³# Ððþ$OâæýÏ Ðóþ$Ææÿ ÑçܢDž^éÆÿ$$.

MøÌêÆŠÿ f¯é¿ê 90ÐóþËMæü$ ^óþÆæÿ$Mæü$…¨. ÒÇÌZ 24 ÐóþË Ðèþ$…¨ Væü¯èþ$ÌZÏ ç³°^óþõÜÐéÆæÿ$. D E§øÅVæü$ËÌZ MóüÐèþË… 400 Ðèþ$…¨ Ðèþ*{™èþ… {¼sîý‹ÙÐéÆæÿ$. Ðèþ$Ç ¯éË$Væü$ Ðèþ…§æþË Ðèþ$…¨ B…VøÏ C…yìþÄæý$¯èþ$Ï. 20Ôèý™éºª… Ðèþ$*yæþÐèþ §æþÔèýMæü…ÌZ MøÌêÆæÿ$ Væü¯èþ$˯èþ$ çÜ…§æþÇØ…_¯èþ JMæü {¼sîý‹Ù fÆæÿ²Í‹Üt CMæüPyæþ ç³rt¯èþ… A™èþÅ…™èþ B«««§æþ$°MæüÐðþ$O¯èþ§æþ° {ç³Ôèý…íÜ…^éyæþ$.

ç³rt¯èþ… »êV>¯óþ E…yö^èþ$a. M>± ¿æý*VæüÆæÿÂ…ÌZ Væü¯èþ$Ë ç³Çíܦ† A«§éÓ¯èþ²…V> E…yóþ¨. M>ÇÃMæü$Ë$ Äæý$…{™éË Mìü…§æþ$V> ´ëMæü$™èþ* ÐðþâêÏÍÞ E…yóþ§æþ±, Ðèþ$$…§æþ$ §éÇ Mæü¯èþç³yæþyæþ… MøçÜ… AWYç³#ËÏË$ ÐðþÍW…^èþ$Mæü$…r* ÐðþâôýÏ ÐéÆæÿ° B¯ésìýM>ÇÃMæü$Ë$ ^ðþõ³µÐéÆæÿ$. EÚù~{Væü™èþ ""Äæý$Ðèþ$ÌZMæü…''ÌZ E¯èþ²r$tV> §æþ$ÆæÿÂÆæÿ…V> E…yóþ¨. M>Ë{MæüÐèþ$…ÌZ ç³Çíܦ™èþ$Ë$ Ððþ$Ææÿ$Væü$ç³yézÆÿ$$. Væü¯èþ$ÌZÏ Úë‹œtË Ðèþ§æþª GÆÿ$$ÆŠÿ Mæü…yîþçÙ¯èþÆæÿ$Ï AÐèþ$Æ>aÆæÿ$. M>ÇÃMæü$Ë$ Væü¯èþ$ÌZÏMìü AçÜ$¢¼çÜ$¢V> E¯èþ² Í‹œtËÌZ¯óþ Ððþâæý$™èþ$¯èþ²ç³µsìýMîü ÐéÇMìü sêÇaÌñýOr$Ï, «§æþÇ…^èþyé°Mìü ™èþW¯èþr$t C^óþaÐéÆæÿ$.

¿êÆæÿ™èþ§óþÔé°Mìü ÝëÓ™èþ…{™èþÅ… Ðèþ_a¯èþç³µsìýMîü MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$ËMæü$ 1956 ÐèþÆæÿMæü$ ÝëÓ™èþ…{™èþÅ… Æ>Ìôý§æþ$. DVæü¯èþ$˯èþ$ ¿êÆæÿ™èþ {糿æý$™èþÓ… 1956ÌZ gê¡Äæý$… ^óþíÜ…¨. Aç³µsìýÐèþÆæÿMæü$ {¼sîý‹Ù ÐéÆæÿ$ D Væü¯èþ$Ë ¯èþ$…` ™èþÐèþ$ Ðésê º…V>Æ>°² ™èþÐèþ$ §óþÔé°Mìü ™èþÆæÿÍ…^èþ$Mæü$ ÐðþâôýÏÐéÆæÿ$. DVæü¯èþ$˯èþ$ Ððþ$OçÜ*Ææÿ$ {糿æý$™èþÓ… ÝëÓ«©¯èþ… ^óþçÜ$Mæü$¯óþ¯ésìýMìü AÑ Mó ÐèþË… ¿æý*Ñ$ÌZ Ý÷Ææÿ…V>Ë$V> Ðèþ*{™èþ… Ñ$WÌêÆÿ$$. ™èþÐèþÓMæü…ÌZ ËÀ…_¯èþ Q°f…ÌZ r¯èþ$²Mìü 糨 {V>Ðèþ$$Ë$ Mæü*yé º…V>Ææÿ… E…yóþ¨ M>§æþ$.

™ñþËÏÐéÆæÿ$ çßýu>™èþ$¢V> D Væü¯èþ$Ë ç³rt¯èþ… ¯èþ$…_ ÐðþãÏ´ùÄæý*Ææÿ$. §é…™ø ç³rt¯èþ… Ææÿ*ç³#ÆóÿQË$ Ðèþ*Ç´ùÄæý*Æÿ$$. Ý린Mæü M>ÇÃMæü$Ë$ H {ÔèýÐèþ* ÌôýMæü$…yé çÜÐèþ*f…ÌZ CÑ$yìþ´ùÄæý*Ææÿ$. Væü¯èþ$Ë$ „îü¯èþ§æþÔèýMæü$ ^óþÆæÿ$Mæü$¯èþ²ç³µsìýMîü G…™øMö…™èþ º…V>Ææÿ… ËÀçÜ¢$¯óþ E…¨. Væü¯èþ$Ë$ Ðèþ$*õÜÝë¢Ðèþ$°, M>ÇÃMæü$˯èþ$ ™öËW…^èþMæü ™èþç³µ§æþ° Äæý*fÐèþ*¯èþÅ… A糚yæþ糚yæþ$ ^ðþõ³µ Ðèþ*rË$ »ñý¨Ç…ç³#Ë$ Ðèþ*{™èþÐóþ$. HÐðþ$O¯èþç³µsìýMîü Væü™èþ Ôèý™éºª… BÆæÿÐèþ §æþÔèýMæü…ÌZ Væü°M>ÇÃMæü$ËMæü$ {ç³™éÅÐèþ*²Äæý$ E´ë¤ Mæü͵…^èþyé°Mìü ç³£æþM>Ë$ {´ëÆæÿ…¿æýÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$.

AÐèþçÜÆ>°Mìü Ñ$…_ A«¨Mæü çÜ…QÅÌZ E¯èþ² M>ÇÃMæü$ËÌZ Mö…™èþÐèþ$…¨MðüO¯é E´ë¤ Mæü͵…^èþyé°Mìü "¿êÆæÿ™Œþ GÆŠÿ¢ Ðèþ$*ÐèþÆŠÿÞ' çÜ…çܦ JMæü MæüÆ>ÃV>Æ>°² ¯ðþËMö͵…¨. M>± ©° ÐèþËÏ {ç³Äñý*f¯èþ… HÒ$ Mæü°í³…^èþÌôý§æþ$. G°Ñ$§æþÐèþ §æþÔèýMæü…ÌZ MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ$ Væü¯èþ$Ë Ôèý™èþ fÄæý$…† E™èþÞÐéË$ fÇV>Æÿ$$. Væü¯èþ$Ë Ðèþ$*íÜÐóþ™èþ ™èþç³µ§æþ°í³…_…¨. AÆÿ$$¯é Aç³µsìý ¯èþ$…_ H§øÑ«§æþ…V> º…yìþ ¯èþyìþ_…¨.

CÆæÿÐèþÄæý$ÅÐèþ Ôèý™éºª… BQÆæÿ$ ¯ésìýMìü MøÌêÆŠÿ VøÌŒýzïœËŒýzüÞ ç³rt¯èþ… Õ«¨ÌêÐèþçܦMæü$ ^óþÆæÿ$Mæü$¯èþ²¨. JMæü糚yæþ$ çÜ$…§æþÆæÿ ¯èþ…§æþ¯èþ Ðèþ¯éË Ðèþ$«§æþÅ ÐðþO¿æýÐèþ…V> ÑËíÜÍϯèþ A…§æþÐðþ$O¯èþ ¿æýÐèþ¯éË$ Õ«¨ËÐðþ$O´ùÄæý*Æÿ$$. ç³rt¯é°Mìü Ðèþ$…_±Ææÿ$ çÜÆæÿçœÆ> ^óþõÜ »ôý™èþÐèþ$…Væüâæý… ÇfÆ>ÓÄæý$ÆŠÿ ¯èþ$…` C糚yæþ$ ™èþW¯èþ…™èþ çÜÆæÿçœÆ> M>Ðèþyæþ… Ìôý§æþ$. ±sìý MöÆæÿ™èþ çÜÆæÿÓÝë««§éÆæÿ¯èþÐðþ$O…¨.

{¼sîý‹Ù ÐéÆæÿ$ ™èþÐèþ$ AÀÆæÿ$^èþ$ËMæü$ AÐèþçÜÆ>ËMæü$ ™èþW¯èþr$tV> °ÇÃ…_¯èþ MæüÏ»ŒýË$, D™èþMö˯èþ$Ë$, Bçܵ{™èþ$Ë$, ´ëuæÿÔéËË$, Õ«¨ËÐèþ$Äæý*ÅÆÿ$$. AÆÿ$$¯èþç³µsìýMîü C…M> f¯èþ… AMæüPyæþ °ÐèþíÜçÜ¢$¯óþ Ðèþ#¯é²Ææÿ$. M>ÇÃMæü$Ë ç³NÈÓMæü$Ë$ GMæüPyìþ¯èþ$…^ø CMæüPyæþMæü$ ÐèþËçÜ Ðèþ_a¯èþ ÐéÆóÿ M>Ðèþ^èþ$a. M>± Cç³µsìý M>ÇÃMæü$ËMæü$ MøÌêÆŠÿ VøÌŒýzïœËŒýzüÞ ÐéÇ ç³NÈÓMæü$Ë çÜÓçܦ˅. Væü¯èþ$Ë ™èþÐèþÓMæü… ™èþÆæÿ™èþÆ>Ë ¯èþ$…_ ÐéÇ {Ðèþ#†¢. MøÌêÆŠÿ º…V>Ææÿ… Væü¯èþ$Ë Mæü£æþ Ðèþ$$WíÜ…§æþ…sôý ÐéÆðÿÌê A…XMæüÇ…^èþVæüËÆæÿ$?

»êMŠü r$ sꋳ

D ÐéÆæÿ¢ ò³O Ò$ AÀ{´ëÄæý$…